Bölgesel Kalkınmada Yönetişim ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Yeri: Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Örneği
Özet Görüntüleme: 35
/ 
PDF İndirme: 31
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10974309Anahtar Kelimeler:
Sivil Toplum Kuruluşları, Kalkınma Ajansları, Destek Programı, YönetişimÖzet
1980’li yıllar ile değişen devlet yönetim anlayışına, katılım ve yönetişim kavramları dâhil olmuş, temsili demokrasiler katılımcı bir anlayış içerme eğilimine girmiş, sivil toplum kuruluşları, adına yönetişim denilen bu yeni yönetim anlaşılışının bir paydaşı haline gelmiş, sosyal devlet anlayışının değişmesi ve kapsamının daraltılması ile oluşan boşluğu devletler STKları destekleyerek doldurmaya çalışmışlardır. Bu yeni dönemin en önemli bölgesel aktörleri olan kalkınma ajansları, devletlerin yönetişim ve STKları destek politikalarının yereldeki uygulayıcıları haline gelmişlerdir. Türkiye’de kalkınma ajansları 25/1/2006 Tarih ve 5449 Sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun çerçevesinde kurulmuş olan kalkınma ajansları bünyelerinde bulunan yönetim kurullarında ve danışma organları olan kalkınma kurullarında STKlara önemli yerler vermiş, STKlarla ortak çalışmalar yürütmüş ve uyguladıkları teknik ve mali destek programları vasıtasıyla STKların projelerine destek olmuşlardır. Birden fazla ile sahip ajanslar arasında ortalama nüfus büyüklüğü ve il sayısına sahip en uygun ajans örneklemlerinden biri olması nedeniyle çalışmanın inceleme odağında olan Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı özelinde ajansların STKlar ile ilişkilerinin incelendiği bu çalışmada; bölgesel kalkınma yönetişiminde literatürde yeterince incelenmemiş olan STKların rolü ve yönetişimin bir parçası olarak STKlara ajanslarca uygulanan destek programları irdelenerek literatüre katkı sunulması amaçlanmış, BAKKA özelinde gerçekleştirilen incelemeler neticesinde; STKların ajanslar sayesinde bölgesel kalkınma politikalarında söz sahibi olarak bahsedilen politikaların önemli birer parçası haline geldikleri, bölge planlama süreçlerinin önemli paydaşları oldukları, STKlarla çalışma programları çerçevesinde ortak faaliyetler yürütüldüğü, başta sosyal kalkınma olmak üzere kalkınmayı ilgilendiren birçok hususta STKlarca uygulanılmak istenilen projelere ajanslarca maddi ve teknik destek sağlandığı ve ajansların STKlar için önemli bir fon sağlayıcı kuruluş oldukları kanaatine varılmıştır.
Referanslar
Akbaş, İsmet. “Bölgesel Kalkınma’da Yönetişim Kavramı”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6/2 (2015), 333-354.
ASBV, Ankara Sosyal Bilimler Vakfı, Sosyal Bilimler Sözlüğü, Erişim Tarihi: 27.01.2024.https://www.sosyalbilimlervakfi.org/tr/sozluk
Avcı, Mücahit. Yönetişim Çerçevesinde Sivil Toplum Kuruluşlarının Değişen Rolü ve Sivil Toplum Kuruluşları Üzerine Bir İnceleme: Isparta İli Örneği. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
BAKKA, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, Erişim 27 Ocak 2024. www.bakka.gov.tr
BAKKA, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, “Kalkınma Kurulu Asil Üye Listesi”, Erişim 28 Ocak 2024. https://www.bakka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/KKUYE_2.pdf
BAKKA, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, 2014-2023 Batı Karadeniz Bölge Planı, Mevcut Durum Analiz. Zonguldak: BAKKA, 2014. Erişim 27 Ocak 2024. https://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/2014-2023-bati-karadeniz-bolge-planicilt1-mevcut_durum_analizi_1_2.pdf?v=65eca9ededbf0
BAKKA, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, 2023 Yılı Ara Dönem Faaliyet Raporu. Zonguldak:BAKKA,2023.Erişim 29 Ocak 2024. https://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/bakka-2023-yili-ara-donem-faaliyetraporu.pdf v=65ec11f389bfe
BAKKA, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, 2024-2028 Batı Karadeniz Bölge Planı, Mevcut Durum Analizi. Zonguldak: BAKKA, 2024. Erişim 30 Ocak 2024. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/dokuman/2014-2023-bati-karadeniz-bolge-planimevcut-durum-analizi/1092
Çukurçayır, M. Akif. Bölgesel Kalkınma Ajansları Dünyadaki Uygulamalar ve Türkiye Modeli. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
DDK, T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu. Türkiye’nin Kalkınma Ajansları Uygulamasının Değerlendirilmesi, Ankara: 2014.
DİKA, Dicle Kalkınma Ajansı, “Sivil Toplum Kuruluşlarına Yönelik Destek ve Teşvik Rehberi”, Erişim 29.Ocak 2024. https://www.dika.org.tr/dokumanflipbook/sivil-toplumkuruluslarina-yonelik-destek-ve-tesvik-rehberi/356/0
DPT, Devlet Planlama Teşkilatı. Dokuzuncu Kalkınma Planı, Kamuda İyi Yönetişim. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı, 2007.
Ergin, Diden. “Demokrasinin Değişen Yüzü ve Yeni Planlama Yaklaşımı”. Pivolka Dergisi 2/6 (2003), 4-9.
Eryılmaz, Bilal. Kamu Yönetimi Düşünceler-Yapılar-Fonksiyonlar-Politikalar. İzmit: Umuttepe Yayınları, 2022.
Esengil, Zeynep. Planlama ve Tasarım Sürecine Katılımın Kamusal Projeler Bağlamında İrdelenmesi: Antalya Kent Merkezi Örneği. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksel Lisans Tezi, 2009.
Engin, Cem. “Kalkınma Ajansları: Türkiye ve İngiltere Ülke Örnekleri”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 3/2 (2011), 65 77.
Kahraman, Zerrin Ezgi Haliloğlu. “Katılımcı Planlama Yaklaşımı Kent Kültüründe Neleri Değiştirebilir?”, KBAM 5. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Sempozyumu, Toplumsal Çeşitlilik: Yeni Söylem, Politikalar, Mekânsal Planlama ve Uygulamalar, Bildiri Kitabı. Ankara: Çankaya Üniversitesi, 2014.
KAPFDY, Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği, Resmi Gazete (08 Aralık 2008). Erişim 27 Ocak 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=12584&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
Karaca, Yakup. Yönetişim Perspektifinden Kalkınma Ajansları: Ankara ve Güney Ege Kalkınma Ajansı Örnekleri. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
Keyman, Emin Fuat. “Devlet ve Sivil Toplum Arasındaki Sınır İyi Çizilmelidir”. Sivil Toplum Dergisi 3/10 (2005), 130 132.
Konuç, Kezban. Yerel Kalkınma Ve Yönetişimde Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: Antakya Örneği, Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
OECD, The Organisation for Economic Co-operation and Development, “Organising for local development: the role of local development agencies Summary Report”. Erişim 27 Ocak 2024. https://www.oecd.org/cfe/leed/44682618.pdf
Okcu, vd. “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Planları Vizyon, Stratejik Amaç ve Hedefleri Üzerine Analitik Bir İnceleme”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 27 (2012), 231-246.
Polat, Orhan. “Sivil Toplum Kuruluşlarının Yönetişim Perspektifinden İncelenmesi: Türkiye Yerel Eylem Grubu (Yeg) Dernekleri Örneği”. Akademik Hassasiyetler Dergisi 10/23 (2023), 167-199.
Sarıtürk, Mehmet. “Yönetişimin Kamu Politikası Yapımına Etkisi”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 29 (2022), 500-518.
Sevinç, Haktan. “Bölgesel Kalkınma Sorunsalı: Türkiye’de Uygulanan Bölgesel Kalkınma Politikaları”. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 6/2 (2011), 35-54.
STB, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Ajansları Destek Yönetimi Kılavuzu. Ankara: STB, 2021. Erişim 30 Ocak 2024. https://www.cka.org.tr/uploads/izleme_v/destekyonetim-kilavuzu-28042021.pdf
STB, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, “Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP)”, Erişim 27 Ocak 2024 https://www.sanayi.gov.tr/bolgesel-kalkinma-faaliyetleri/bolgeselkalkinma-programlari/01125b
STB, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2022 Yılı Kalkınma Ajansları Genel Faaliyet Raporu. Ankara: STB, 2022. Erişim 30 Ocak 2024. https://www.sanayi.gov.tr/plan-program-raporlar-veyayinlar/faaliyet-raporlari
Şahin, Mehmet - Uysal, Özge. “Sivil Toplum Kuruluşlarının Devlet Tarafından Finansmanı Üzerine Bir Tartışma”. Maliye Dergisi 153 (2007), 1-13.
Şahin, Yeşim Ediz. “Sosyal Devlet ve Yönetişimci Devletin Kamu Politikalarında Yasanan Değisim: IV. ve IX. Kalkınma Planları Örnekleri”. Toplum ve Demokrasi Degisi 3/5 (2009), 57-72.
Taylan, Cemal. Kurumsal Yönetişim: Serhat Kalkınma Ajansı Örneği. Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
Tekeli, İlhan. “Modernite Projesinin Aşınması ve Post Modernite Döneminde Bölge Planlama”. Bölgesel Kalkınma Dergisi 1/4 (2023), 361-374.
TEPAV, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. “Bölge Kalkınma Ajansları”. Erişim 27 Ocak 2024. https://www.tepav.org.tr/upload/files/1271245092r8246.Bolgesel_Kalkinma_Ajanslari.pdf
Tolunay, Ahmet - Akyol, Ayhan. “Kalkınma Ve Kırsal Kalkınma: Temel Kavramlar ve Tanımlar”. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 2 (2006), 116-127.
TÜBİTAK, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, “Bölgesel Kalkınma”. Erişim 27 Ocak 2024. https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/bolgesel_kalkinma
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Osman Bahadır Kalecik
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
